Η μπίρα βαφτίστηκε από τους Ρωμαίους, καθώς το όνομά της έχει τις ρίζες του στο λατινικό “Bibere”, που σημαίνει πίνω. Ωστόσο, η πρώτη λεπτομερής αναφορά στην μπίρα απαντάται στους ...Σουμέριους το 4.000 π. Χ., για τους οποίους η κατανάλωσή της θεωρείται δείγμα πολιτισμού. Η Βαβυλώνα, 2.000 χρόνια μετά, οργανώνει και ανασυντάσσει ακόμη περισσότερο την παραγωγή της, ενώ στην Μεσοποταμία παρασκευάζονται τουλάχιστον είκοσι διαφορετικά είδη μπίρας. Στην άλλη άκρη, οι Κινέζοι ανακαλύπτουν την πρώτη διαυγή μπίρα “tsiou”, κάτι που η δύση κάνει πραγματικότητα μόλις τον 18ο αιώνα μ.Χ. με τη lager των Βαυαρών μοναχών. Ωστόσο, κανένας λαός δεν ταύτισε τόσο το ζύθο με την ιστορία του, όσο οι Αιγύπτιοι, με κάθε πόλη να διατηρεί και το δικό της ζυθοποιείο.
Στην αρχαία Ελλάδα, ο Ιπποκράτης υπογραμμίζει την ευεργετική επίδρασή της στην υγεία, ενώ ο Όμηρος περιγράφει παραστατικά τους χρυσούς και αργυρούς κρατήρες γεμάτους «κρίθινον οίνον». Αρκετά χρόνια αργότερα, στον Μεσαίωνα, η μπίρα θα σώσει την ανθρωπότητα από την εξαφάνιση, καθώς το νερό ήταν ο πιο σίγουρος τρόπος για να προσβληθεί κανείς από χολέρα και πανώλη.
Μύστες, αλχημιστές, γνώστες των απόκρυφων μυστικών οι μοναχοί, υιοθετούν την παρασκευή μπίρας στα μοναστήρια, με διασημότερο εκπρόσωπό τους τον Άγιο Arnould. Με τον Pasteur η μπίρα μπαίνει σε μια νέα εποχή, καθώς η παστερίωση της δίνει τη δυνατότητα να συντηρηθεί, ανοίγοντας νέους ορίζοντες για την διάδοσή της σε όλο τον κόσμο.
Πρώτες ύλες και είδη μπιρών
Οι πρώτες ύλες από τις οποίες παρασκευάζεται η μπίρα είναι η βύνη κριθαριού, η μαγιά, ο λυκίσκος και το νερό. Υπάρχουν, όμως, και περιπτώσεις όπου η βύνη μπορεί να προέρχεται από σιτάρι, σίκαλη, ρύζι ή κάποιο άλλο δημητριακό, ανάλογα με τη χώρα προέλευσης και την έμπνευση του παραγωγού. Κάθε μπίρα, ανάλογα με την κατηγορία στην οποία ανήκει, έχει το δικό της τρόπο παρασκευής. Συχνά οι μπίρες αρωματίζονται με κάποιο μπαχαρικό (π.χ. κύμινο ή κόλιανδρο). Τα βασικά στάδια παραγωγής της μπίρας είναι τρία: η βυνοποίηση, η ζυθοποίηση και η ζύμωση.
Τύποι / Είδη Μπίρας
Κάθε μπίρα, ανάλογα με τον τύπο της βύνης που χρησιμοποιείται, αποκτά το δικό της χρώμα. Οι ξανθές μπίρες / lager, προέρχονται από βύνες κριθαριού με ανοιχτό χρώμα. Οι μελαχρινές ή μαύρες μπίρες / dark lager, ale, stout, αποκτούν το σκούρο χρώμα τους από τις βύνες κριθαριού με σκούρο χρώμα, το οποίο οφείλεται στις υψηλές θερμοκρασίες που εφαρμόζονται κατά την φρύξη / καβούρδισμα στη βυνοποίηση.
Σ΄ αυτό το στάδιο παράγονται και πολλές αρωματικές ενώσεις, που συμβάλλουν στο άρωμα και τη γεύση της μπίρας. Οι άσπρες μπίρες / weiss, προέλευσης Βελγίου, ζυθοποιούνται με βύνη που είναι μίγμα 50% βύνης σιταριού και 50% βύνης κριθαριού και είναι πιο χλωμές. Οι κόκκινες μπίρες / red ale, αποκτούν το χρώμα τους από ένα τύπο βύνης που είναι μίγμα ξανθιάς και μαύρης βύνης.
Lager: Ξανθιά μπίρα με βυθοζύμες, είδος που αντιπροσωπεύει το 90% της παγκόσμιας παραγωγής
Dark lager: Μαύρη μπίρα lager, αλλά με αρκετή ποσότητα μαύρης βύνης
Pilsener: Ξανθιά μπίρα lager, με εντονότερη γεύση λυκίσκου
Ale: Μπίρα με αφροζύμες, συνήθως με φρουτώδες άρωμα
Weiss: Σταρένια μπίρα με θολό χρώμα
Stout: Μαύρη μπίρα, αποτέλεσμα έντονα καβουρδισμένης βύνης
Trappist: Μοναστηριακή μπίρα με επαναζύμωση στη φιάλη
Μια απόλαυση να την πιεις στο ποτήρι
Το σωστό ποτήρι αναδεικνύει το άρωμα και τη γεύση κάθε μπίρας. Πίνοντας την μπίρα μας σε ποτήρι, μπορούμε να ελέγχουμε τον αφρό της και να απολαμβάνουμε το χρώμα της.
Lager & Pilsener: Σερβίρονται σε ψηλό ποτήρι που λεπταίνει προς τα κάτω.
Ale: Σερβίρεται σε pint, ποτήρι με ευθείες πλευρές και διάμετρο στομίου ελαφρώς μικρότερη από τη διάμετρο του κορμού, ενώ μερικές ale σερβίρονται σε ποτήρι τουλίπα και μάλιστα κολονάτο.
Weiss: Σερβίρεται σε πολύ ψηλό ποτήρι με στόμιο που κλείνει στο τέλος
Η τελετουργία του σερβιρίσματος
Εκτός από το είδος του ποτηριού και τη σωστή θερμοκρασία, σημαντικό ρόλο για την απόλαυση μιας μπίρας παίζει και το σωστό σερβίρισμα. Χρησιμοποιούμε καθαρό ποτήρι με το λογότυπο του προϊόντος, για διαυγή μπίρα, χωρίς εσωτερικές φυσαλίδες, σωστή γεύση και διατήρηση αφρού. Μπορεί να είναι σε θερμοκρασία περιβάλλοντος ή παγωμένο (στην περίπτωση αυτή θα πρέπει να είναι στεγνό).
Η φιάλη και το ποτήρι πρέπει να κρατούνται υπό γωνία και ο λαιμός της φιάλης να ακουμπάει στα χείλη του ποτηριού.
Γεμίζοντας το ποτήρι σιγά, σχηματίζεται ένα στενό στρογγυλό δαχτυλίδι αφρού στο πάνω μέρος του και αφήνοντάς το να σταθεί, ο αφρός «ανεβαίνει» επάνω.
Για περισσότερο αφρό ακολουθείται η ίδια τακτική, αλλά με γρηγορότερο άδειασμα του περιεχόμενου της φιάλης μέσα στο ποτήρι.
Μπίρα με επαναζύμωση στη φιάλη
•Γεμίζουμε το ποτήρι αργά, μέχρι τη μέση.
•Κινούμε τη φιάλη δεξιά-αριστερά, σε κυκλική φορά, ώστε να ανακατευτεί η μαγιά που έχει κατακαθίσει.
•Αδειάζουμε γρήγορα το περιεχόμενο της φιάλης στο ποτήρι, ώστε να σχηματιστεί ο απαραίτητος αφρός.
Σερβίρουμε κρατώντας το ποτήρι από το κάτω μέρος, ιδανικά πάνω στο αντίστοιχο υποπότηρο, με το λογότυπο προς την πλευρά του σερβιριζόμενου.
Βαρελίσια μπίρα
•Κρατάμε το ποτήρι κάτω από την κάνουλα υπό γωνία 45 μοιρών.
•Τραβάμε τη λαβή της κάνουλας προς τα εμπρός και φροντίζουμε να πέφτει η μπίρα στα τοιχώματα και όχι κατευθείαν στον πάτο του ποτηριού.
•Ισιώνουμε το ποτήρι μόλις η μπίρα πλησιάσει στο χείλος.
•Για δημιουργία αφρού ή επιπλέον αφρό, τραβάμε τη λαβή της κάνουλας προς τα πίσω.
•Επαναφέρουμε τη λαβή της κάνουλας στην αρχική της θέση.
Μπίρα και γαστρονομία
Κάθε πιάτο όταν συνοδεύεται από την κατάλληλη μπίρα δημιουργεί γευστικές συζυγίες που επιτείνουν τη γαστρονομική απόλαυση.
Δοκιμάστε
• Σαλάτες και ψητά λαχανικά με μια lager
• Ορεκτικά με μια lager ή μια pilsener
• Ποικιλία τυριών με μια trappist, μια lager, ή μια pilsener
• Κοτόπουλο με μια lager
• Μοσχάρι - χοιρινό με μια golden ale
• Αλλαντικά και λουκάνικα με μια red ale μια dark lager ή μια weiss
• Ζυμαρικά - Ριζότο με μια lager
• Ψάρια με μια pilsener
• Θαλασσινά και οστρακοειδή με μια ή μια pilsener
• Έθνικ σπεσιαλιτέ με μια εξωτική lager
• Επιδόρπια σοκολάτας και φρούτων με μια trappist dark lager
• Σιροπιαστά, crème brûlée, καραμελέ με μια trappist ή μια red ale
