Η σημερινή οικονομική συγκυρία, παρά τα αρνητικά της χαρακτηριστικά ή και επ' αφορμής αυτών, όπως εκτιμούν οι επιστήμονες, αποτελεί μοναδική ευκαιρία για να αλλάξει το παραγωγικό μοντέλο της χώρας.
Αυτό είναι το βασικό συμπέρασμα έρευνας του καθηγητή του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, κ. Λόη Λαμπριανίδη, η οποία αποτυπώνεται στο βιβλίο «Επενδύοντας στη φυγή» (εκδόσεις «Κριτική») και πραγματεύεται την διαρροή επιστημόνων από την Ελλάδα στην εποχή της Παγκοσμιοποίησης.
Από την έρευνα (2009-2010) προκύπτει ότι εργάζονται στο εξωτερικό περί τους 114.000 έως 139.000 Έλληνες επιστήμονες, αριθμός που αντιστοιχεί στο 8,5% με 10,5% των πτυχιούχων που ζουν στην Ελλάδα. Όπως λέει, πρόκειται για άτομα με πολυετείς και πολύ καλές σπουδές. Η έρευνα, στην οποία συμμετείχαν 2.734 άτομα, δείχνει ότι το 40% του δείγματος κατέχει τουλάχιστον έναν τίτλο σπουδών από ένα από τα 100 καλύτερα πανεπιστήμια του κόσμου!
Σύμφωνα με τα ευρήματα, οι έλληνες επιστήμονες εργάζονται σε 528 πόλεις (κυρίως Λονδίνο, Νέα Υόρκη, Βρυξέλλες) και σε 74 χώρες, με την πλειοψηφία να ζει στο Ηνωμένο Βασίλειο (31,7%) και στις ΗΠΑ (28,7%). Το 33% έχει ζήσει σε τουλάχιστον δύο κράτη, ενώ περίπου οι μισοί έχουν ξένο σύντροφο, καθοριστικός παράγοντας για την μη επιστροφή τους στην Ελλάδα. Στη χώρα μας παλλινόστησε μόλις το 15,9% των ερωτηθέντων. Αντίθετα, οκτώ στους δέκα εξακολουθούν να μένουν στο εξωτερικό, όπου εργάζονται κυρίως σε πανεπιστήμια, ερευνητικά κέντρα ή σε τμήματα έρευνας και ανάπτυξης επιχειρήσεων. Το 83% του δείγματος βρήκε την πρώτη του δουλειά στο εξωτερικό, αφού πρώτα απέκτησε τουλάχιστον δύο τίτλους σπουδών.
Η έρευνα εντοπίζει μέγα χάσμα στις απολαβές, καθώς καταγράφονται μεγάλες αποκλίσεις. Έτσι, σε όσους εργάστηκαν στο εξωτερικό και επέστρεψαν στη χώρα μας, το 39,4% δηλώνει εισόδημα μικρότερο από 25.000 ευρώ, ενώ το 34% μεγαλύτερο από 40.000 ευρώ. Αντίθετα, τα αντίστοιχα ποσοστά σε εκείνους που ζουν στο εξωτερικό είναι 9,2% και 68,4% αντίστοιχα. Επίσης, η έρευνα δείχνει ότι οι αμοιβές στο εξωτερικό είναι ευθέως ανάλογες με τα πτυχία. Έτσι, δηλώνει εισόδημα άνω των 60.000 ευρώ το 31,5% όσων έχουν πτυχίο, το 42,2% όσων διαθέτουν μεταπτυχιακό και το 52,3% όσων δηλώνουν κάτοχοι διδακτορικού. Αντίθετα, στην Ελλάδα αμοιβές άνω των 60.000 ευρώ δηλώνει το 4,3%, το 25,2% και το 11,4%, αντίστοιχα.
Από την έρευνα προκύπτει ότι το 60% αποφάσισε να φύγει από την Ελλάδα ή να παραμείνει στο εξωτερικό χωρίς καν να αναζητήσει δουλειά στη χώρα μας. Μάλιστα, στην περίπτωση των αποφοίτων εξωτερικού, το 91% δεν αναζητά έψαξε καν να εργαστεί εδώ.
