ντρέπονται ή δεν είναι ικανοποιημένοι από ένα ή περισσότερα τμήματα του σώματός τους, αλλά για μερικούς η δυσαρέσκεια γίνεται ακραία – αληθινή εμμονή ή παράνοια, συνήθως αναίτια, που τους εμποδίζει να ασχοληθούν με την δουλειά ή τις υποχρεώσεις τους, να κυκλοφορήσουν τη μέρα ή ακόμα και να βγουν από το σπίτι για να δουν έναν γιατρό. Όπως γράφουν οι «Νιου Γιορκ Τάιμς», τέτοιου είδους προκλήσεις αντιμετωπίζουν δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι που πάσχουν από σωματική δυσμορφική διαταραχή – ένα σύνδρομο που περιγράφηκε πριν από έναν αιώνα αλλά προσφάτως αναγνωρίστηκε ως ξεχωριστή ψυχιατρική οντότητα ενώ ακόμα πιο πρόσφατα άρχισαν να αποκωδικοποιούνται οι αιτίες του και να επινοούνται θεραπείες γι’ αυτό.
Στον εγκέφαλο το πρόβλημα!
Όπως γράφουν οι επιστήμονες στην επιθεώρηση «Αρχεία Γενικής Ψυχιατρικής» (AGP), αυτές οι εγκεφαλικές ιδιαιτερότητες μπορεί να εξηγούν γιατί οι πάσχοντες από σωματική δυσμορφική διαταραχή εστιάζονται σε μία «ατέλεια» του προσώπου, των μαλλιών, του δέρματος ή του σώματός τους, την οποία ουδείς άλλος μπορεί να δει – συχνά διότι απλώς δεν υπάρχει. Μπορεί επίσης να εξηγεί γιατί είναι τόσο ψυχοφθόρα αυτή η «ατέλεια» ώστε απαιτούν πεισματικά αχρείαστες αισθητικές επεμβάσεις ή στρέφονται στα ψυχοφάρμακα και στο αλκοόλ για παρηγοριά.
Το μαρτύριο των κατά φαντασίαν άσχημων!
Η δρ Κάθριν Α. Φίλιπς, καθηγήτρια Ψυχιατρικής στην Ιατρική Σχολή Μπράουν και μία από τις κορυφαίες ειδικούς των ΗΠΑ στην σωματική δυσμορφική διαταραχή, περιέγραψε προσφάτως το μαρτύριο που βιώνουν οι ασθενείς.
Κάποιοι περνούν ώρες μπροστά σε έναν καθρέφτη για να «φτιάξουν» τα «άσχημα» μαλλιά τους ή να καλύψουν ένα σπυράκι που μόνο οι ίδιοι βλέπουν. Άλλοι, προσπαθούν τόσο επίμονα να βγάλουν ένα «σημάδι» από το δέρμα τους ώστε τελικά το ματώνουν, ενώ κάποιοι δεν βγαίνουν από το σπίτι εάν δεν καλύψουν πλήρως τα μαλλιά ή το πρόσωπό τους. Και υπάρχουν εκείνοι που τρέχουν να κρυφτούν, εάν βγουν «ακάλυπτοι» και νιώσουν πως κάποιος κοιτάζει την «ατέλειά» τους.
Κληρονομικό το πρόβλημα!
Που οφείλεται, όμως, η σωματική δυσμορφική διαταραχή; H δρ Φίλιπς εξηγεί πως η αιτία ως φαίνεται αποτελεί συνδυασμό γενετικών, συναισθηματικών και νευροβιολογικών παραγόντων. "Είναι πιθανό τα γονίδια να αποτελούν θεμέλιο για την ανάπτυξή της", λέει, προσθέτοντας ότι στο περίπου 20% των περιπτώσεων, ένας γονιός, αδελφός ή παιδί επίσης πάσχει από σωματική δυσμορφική διαταραχή. Επιπλέον, έρευνες όπως αυτή του δρος Φόισνερ υποδηλώνουν ότι ορισμένα κυκλώματα του εγκεφάλου είναι υπερδραστήρια στα άτομα με σωματική δυσμορφική διαταραχή.
