αμερικανός πρέσβης λίγο μετά τη δεύτερη νίκη της ΝΔ στις εκλογές του 2007.
Σε μία σειρά τηλεγραφήματα παρουσιάζονται οι εσωτερικές συγκρούσεις εκείνης της περιόδου στο εσωτερικό του ΠΑΣΟΚ, αλλά και οι αμφισβητήσεις που δεχόταν ο Γιώργος Παπανδρέου τόσο από τους «Βενιζελικούς», όσο και από δικούς του υποστηρικτές. Σχετικά με τη στάση του προέδρου του ΠΑΣΟΚ σημειώνεται σε τηλεγράφημα πως η προσπάθεια «ισορροπίας» που απαιτεί η θέση του, τον οδήγησε πολλές φορές σε πιο λαϊκίστική ρητορική και μεθόδους.
«Ο Παπανδρέου απομακρύνεται από την παραδοσιακή δυτική του στάση και καταφεύγει όλο και περισσότερο σε πατριωτικά λαϊκίστικα σχόλια που θυμίζουν τον πατέρα του», αναφέρει χαρακτηριστικά τηλεγράφημα της αμερικανικής πρεσβείας στην Αθήνα. Ως παραδείγματα για την αλλαγή στις θέσεις του ώστε να προσελκύσει ψηφοφόρους όσο ήταν στην αντιπολίτευση οι αμερικανοί διπλωμάτες αναφέρουν το θέμα των ιδιωτικών πανεπιστημίων, αλλά και τις δηλώσεις Παπανδρέου το 2006 που υπονοούν ότι η Ελλάδα πρέπει να προσφύγει στο Αιγαίο σε άμεση επέκταση στα 12 ναυτικά μίλια.
Τελικά, ο Γιώργος Παπανδρέου κέρδισε την εκτίμηση των αμερικανών διπλωματών, όπως φαίνεται από τα επόμενα τηλεγραφήματα. Ως υπουργός εξωτερικών του ΠΑΣΟΚ «έχει δημιουργήσει καλή φήμη στη διεθνή κοινότητα σαν ένας σκεπτόμενος και εποικοδομητικός συνομιλητής. Στο εσωτερικό θα πρέπει να προσέξει τη ρητορική του για να αποφύγει χαρακτηρισμούς, όπως αμερικανάκι», τονίζεται σε ένα άλλο τηλεγράφημα.
Επτά εβδομάδες μετά την εκλογική νίκη του ΠΑΣΟΚ και την ανάληψη της διακυβέρνησης της χώρας, ο αμερικανός πρέσβης Ντάνιελ Σπέκχαρντ στέλνει σε Ουάσινγκτον, Βερολίνο, Μόσχα, Βελιγράδι και Ελσίνκι τα σχόλιά του για την νέα κυβέρνηση. «Θα πάρει χρόνο μέχρι το κυβερνητικό σώμα να συνηθίσει τους νέους ρόλους και το κοινό να δει τα σημάδια αλλαγής που υποσχέθηκε ο Παπανδρέου.
Εκτός από διοικητικά προβλήματα υπάρχουν εντάσεις μεταξύ δύο στρατοπέδων που δεν έχουν ακόμη λύση τις πολιτικές τους διαφορές. Των παλιών λιονταριών του ΠΑΣΟΚ, πολλοί εκ των οποίων είναι παρακαταθήκη των κυβερνήσεων του πατέρα Παπανδρέου, και των νέων αξιωματούχων που υστερούν σε πολιτικές επαφές αλλά φαίνεται να απολαμβάνουν την εύνοια του πρωθυπουργού», σημειώνει ο Σπέκχαρντ.
Ο αμερικανός πρέσβης συνεχίζει: «Ο Παπανδρέου διόρισε στην κυβέρνησή του σε ίσους σχεδόν αριθμούς βετεράνους και πρωτοεμφανιζόμενους. Αυτές οι δύο ομάδες συνυπάρχουν άβολα στα ίδια υπουργεία. [...] Οι πιέσεις από το βαθύ ΠΑΣΟΚ – ιστορικά βασισμένο στον νεποτισμό και την εκλογική πελατεία έρχονται σε ευθεία αντίθεση με τις εξαγγελίες Παπανδρέου για ανοιχτή διακυβέρνηση». Καταλήγοντας, ο Σπέκχαρντ σημειώνει ότι η ικανοποίηση όλων των πλευρών θα είναι μία «δύσκολη επίδειξη ισορροπίας».
«Βούδα» χαρακτηρίζουν οι αμερικανοί διπλωμάτες τον πρώην πρωθυπουργό Κώστα Καραμανλή, γιατί, όπως αναφέρουν, κρατάει τα πάντα για τον εαυτό του και «σπάνια αποκαλύπτει τις σκέψεις του». Σε τηλεγράφημά του ο αμερικανός διπλωμάτης Ντάνιελ Σπέκχαρντ αναφέρεται στη συνάντηση που είχε με τον Κώστα Καραμανλή, στις 4 Ιανουαρίου του 2008. Το εν λόγω έγγραφο έχει το βαθμό του εμπιστευτικού.
Ο Σπέκχαρντ παρουσιάζει τον Καραμανλή «άνετο» και σημειώνει ότι εξέφραζε με κάθε ευκαιρία τον σεβασμό και τη συμπάθειά του για τις ΗΠΑ. Μάλιστα, σύμφωνα με τον αμερικανό διπλωμάτη, ο πρώην πρωθυπουργός έπαιζε καθ’ όλη τη διάρκεια της συζήτησης με ένα κομπολόι, ενώ φέρεται στο τέλος να προέτρεψε τον αμερικανό διπλωμάτη «να μην έχει πολλά πάρε δώσε με πολιτικούς δημοσιογράφους και επιφανείς επιχειρηματίες, γιατί θα γίνει στόχος βαλκανικού κουτσομπολιού». Οι ΗΠΑ φαίνεται πως αρχικά αισθάνονταν άνετα με τη ΝΔ στη κυβέρνηση, τουλάχιστον μέχρι το 2009, ωστόσο διαβλέπουν τα πρώτα προβλήματα στην κυβέρνηση Καραμανλή από το 2007.
Ο πρώην υφυπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Μπέρνς σημειώνει κατά τη διάρκεια επίσκεψής του στην Ελλάδα, πως ο άλλοτε «χαλαρός» Καραμανλής αισθάνεται έντονη την πολιτική πίεση για το θέμα των Σκοπίων, ενώ το 2008, όταν μία σειρά από σκάνδαλα έχουν βγει στη δημοσιότητα, αμερικανός πρέσβης σημειώνει πως ο Καραμανλή «έχει αποδειχτεί καλός καπετάνιος στα δύσκολα, αλλά ο μικρός χώρος που έχει να ελιχθεί περιορίζεται συνέχεια».
Μάλιστα, οι ΗΠΑ φαίνεται πως ενοχλήθηκαν από το άνοιγμα του Καραμανλή προς τη Ρωσία. Στις 19 Δεκεμβρίου του 2007 η αμερικανική πρεσβεία στην Αθήνα σε τηλεγράφημά της αναφέρεται στη συμφωνία Καραμανλή – Πούτιν στον αμυντικό τομέα, η οποία όμως δεν πήρε συγκεκριμένο χαρακτήρα. Παράλληλα, γίνεται αναφορά και στη συμφωνία για τον αγωγό Μπουργκάς- Αλεξανδρούπολη. «Οι κινήσεις Καραμανλή σε σχέση με τη Ρωσία αντιμετωπίζονται θετικά από τον Τύπο και την κοινή γνώμη, η οποία λαμβάνει υπ’ όψη της την κοινή ορθόδοξη παράδοση, ενώ χαρακτηρίζεται και από αριστερή νοσταλγία.
Υπογράφοντας τη συμφωνία με τους Ρώσους και Βούλγαρους για τον αγωγό Μπουργκάς- Αλεξανδρούπολη ο Καραμανλής θέλει να δημιουργήσει την αίσθηση ότι η Ελλάδα καθίσταται ενεργειακός κόμβος.
Προσπαθεί να εμφανισθεί ότι παίρνει μία ισορροπημένη θέση μεταξύ ΗΠΑ και Ρωσίας, σε αντίθεση με αυτό που αντιλαμβάνεται η κοινή γνώμη ως ανοικτά φιλοαμερικανική στάση της υπουργού Εξωτερικών Μπακογιάννη. Πολλοί όμως Έλληνες διπλωμάτες, στρατιωτικοί και ειδικοί είναι σκεπτικοί και ανησυχούν ότι η Ελλάδα βαδίζει σε ένα επικίνδυνο μονοπάτι. [...] Σε ορισμένα θέματα, όπως την υπογραφή της συμφωνίας για τον αγωγό South Stream και τα συγχαρητήρια προς τον Πούτιν για τη νίκη του στις εκλογές για τη Δούμα, ο Καραμανλής έχει πάρει αποφάσεις που δεν μας βοηθούν. Ο Καραμανλής πιστεύει προφανώς ότι μπορεί να κρατήσει μία ισορροπία στις σχέσεις του με τη Ρωσία και τη Δύση. Ο κίνδυνος είναι καθώς έρχεται πιο κοντά στη Μόσχα στην ενέργεια, να βρεθεί η Αθήνα υπό πίεση για να συμμαχήσει με τους Ρώσους σε άλλα θέματα, όπως οι σχέσεις με το Ιράν. [...]», αναφέρει το διπλωματικό έγγραφο.
Το ζήτημα των ελληνορωσικών σχέσεων συζητήθηκε και στη συνάντηση του Καραμανλή με τον πρέσβη Σπέκχαρντ στην πρώτη τους συνάντηση. Σε τηλεγράφημα με ημερομηνία 5 Ιανουαρίου του 2008 αναφέρεται πως ο Καραμανλής είπε στον Σπέκχαρντ ότι «η Ρωσία θέλει να γίνει ηγέτιδα δύναμη». «Ο Πούτιν δεν είναι δάσκαλος δημοκρατίας», σχολίασε ο πρώην πρωθυπουργός και πρόσθεσε πως «δεν υπάρχει αμφιβολία πως οι αξίες της Ελλάδας δεν θα αλλάξουν αλλά η Ρωσία είναι σημαντική χώρα για την Ελλάδα».
Τον Αύγουστο του 2008 όταν ξέσπασε η κρίση μεταξύ της Ρωσίας και της Γεωργίας, οι αμερικανοί θορυβήθηκαν από τη στάση της Ελλάδας. Τηλεγράφημα της Νο2 της αμερικανικής πρεσβείας στην Αθήνα, Ντέπορα Μακάρθι, με ημερομηνία 22 Αυγούστου του 2008, ανέφερε πως επίκειται επίσκεψη Ρώσων ειδικών αμυντικής βιομηχανίας για συζητήσουν με την Ελλάδα την αγορά θωρακισμένων οχημάτων μεταφοράς προσωπικού και η ελληνική Βουλή έχει προγραμματίσει την επικύρωση της συμφωνίας για τον αγωγό South Stream. «Εργαζόμαστε για να ακυρώσουμε και τις δύο αυτές ενέργειες που θεωρούμε ότι δεν είναι σωστές, αλλά λαμβάνουμε ανάμεικτα μηνύματα από Έλληνες αξιωματούχους», αναφέρει το τηλεγράφημα. Επιπλέον σημειώνεται στο τηλεγράφημα πως ο Αντώνης Σαμαράς, ο οποίος αναγνωρίζεται ως «έμπιστος του Καραμανλή», συμφώνησε απολύτως πως η επίσκεψη των Ρώσων ειδικών για τα θωρακισμένα οχήματα δεν έμοιαζε καλή και υποσχέθηκε ότι όλοι όσοι έπρεπε να το μάθουν θα το μάθουν.
Συνεχίζοντας με τη ΝΔ, τηλεγράφημα του Φεβρουαρίου του 2006, έχει τίτλο «η νέα υπουργός εξωτερικών μία φίλη των ΗΠΑ» και αναφέρεται στην Ντόρα Μπακογιάννη. Οι αμερικανοί διπλωμάτες περιγράφουν την Ντόρα Μπακογιάννη ως πολιτικό με «μετριοπαθείς θέσεις στα εξωτερικά θέματα και ιδιαίτερα δυναμικό λόγο στα θέματα της τρομοκρατίας, λόγω της οικογενειακής της εμπειρίας με την απώλεια του συζύγου της Παύλου Μπακογιάννη» και τονίζουν ότι είναι η «επικρατέστερη διάδοχος και αντίπαλος του Καραμανλή στην ηγεσία της ΝΔ». Όσο για τον σημερινό πρόεδρο της ΝΔ, Αντώνη Σαμαρά, ο πρέσβης των ΗΠΑ σε τηλεγράφημά του τoν Ιανουάριο του 2009, σημειώνει ότι ο ορισμός του ως υπουργός πολιτισμού είναι «καθαρά σχεδιασμένη ως ένας τρόπος να επανεισαχθεί στην κυβέρνηση της ΝΔ προετοιμάζοντάς τον για μεγαλύτερα πράγματα στο μέλλον». Στο τηλεγράφημα ο Σαμαράς αναφέρεται ως «φιλοαμερικανός» και επισημαίνεται η «προσωπική έχθρα» που υπάρχει με την Ντόρα Μπακογιάννη, λόγω της φυγής του από τη ΝΔ επί Κωνσταντίνου Μητσοτάκη. Παράλληλα, αναφέρεται ότι είναι πολύ πιο συντηρητικός από τους αντιπάλους του και ιδιαίτερα από την Ντόρα Μπακογιάννη.
